Aftrek van vetusteit bij zaakschade: geen evidentie meer

Wat als een auto of machine total loss is na een ongeval? Moet de tegenpartij dan nog altijd rekening mogen houden met slijtage of ouderdom? Tot voor kort leek het antwoord vanzelfsprekend. Maar dat is het niet meer.

De invoering van Boek 6 BW zorgde al voor een kantelmoment. En sinds het arrest van het Hof van Cassatie van 27 juni 2024 is de shift compleet. De klassieke aftrek wegens vetusteit wankelt — en dat heeft praktische gevolgen voor schadeclaims en vergoedingsstrategieën.

Wat is vetusteit en wanneer speelde het tot nu toe een rol?

Bij zaakschade maakt men een onderscheid tussen:

  • Herstelbare schade: de beschadigde zaak (bijvoorbeeld een voertuig of gebouw) kan hersteld worden.
  • Onherstelbare schade: de zaak is vernield en moet volledig vervangen worden.

In het verleden werd bij onherstelbare schade vaak een aftrek wegens vetusteit toegepast: hoe ouder of versleten een goed was, hoe lager de vergoeding. Dit om te vermijden dat een benadeelde beter wordt van het schadegeval dan hij ervoor was.

Die praktijk vond steun in de klassieke rechtspraak van het Hof van Cassatie en in de Memorie van Toelichting bij artikel 6.38 BW.

Wat verandert er door het arrest van 27 juni 2024?

Het Hof van Cassatie nam in dit arrest een duidelijke positie in:

Zelfs bij vernietiging van een goed mag in de regel geen aftrek wegens vetusteit worden toegepast.

Met andere woorden: het klassieke onderscheid tussen herstelbare en onherstelbare zaakschade komt op de helling te staan. Zelfs bij total loss kan de volledige vervangingswaarde verschuldigd zijn, zonder vermindering wegens slijtage.

Deze visie doorbreekt het bestaande evenwicht en zet de deur open voor een nieuwe benadering van schadevergoedingen binnen het aansprakelijkheidsrecht.

Wat betekent dat in de praktijk?

Voor schadebeheerders, verzekeraars en hun juridische adviseurs is dit een belangrijke evolutie om op te volgen:

  • De aftrek wegens vetusteit is niet langer een evidentie.
  • Zelfs bij volledige vernietiging van een zaak moet men terughoudend zijn met het verminderen van de vergoeding op basis van ouderdom.
  • Er ontstaat een spanningsveld tussen de interpretatie van het Hof van cassatie en de toelichting bij Boek 6 BW.

Afhankelijk van hoe deze rechtspraak verder evolueert, kunnen er ook gevolgen zijn voor de manier waarop claims beoordeeld worden, en mogelijk zelfs voor premiestructuren.

Vragen over deze evolutie?

Heb je vragen over hoe dit arrest moet worden geïnterpreteerd in lopende of toekomstige dossiers?

Neem contact op met mij.